Trong thời đại số, Digital Media và Digital Marketing là hai khái niệm thường xuyên được nhắc đến. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt giữa hai lĩnh vực này. Bài viết này Media Lab sẽ giúp bạn phân biệt Digital Media và Digital Marketing một cách rõ ràng và chính xác.
1. Digital Media là gì?
Digital Media hay truyền thông kỹ thuật số là một dạng tiến hành sử dụng các công cụ điện tử để truyền tải thông điệp. Khác với các phương tiện truyền thông truyền thống như đài phát thanh, báo, tạp chí và biển quảng cáo, Digital Media bao gồm các phần mềm, trò chơi điện tử, video, trang web, mạng xã hội và quảng cáo trực tuyến.
Mỗi khi sử dụng máy tính, điện thoại di động hoặc các thiết bị điện tử khác để truy cập các ứng dụng hoặc hệ thống có nghĩa là bạn đang tiếp cận với một dạng của truyền thông kỹ thuật số.
2. Các hình thức Digital Media phổ biến
Digital Media bao gồm các hình thức sau:
- Âm thanh: Các dạng âm thanh kỹ thuật số bao gồm đài phát thanh số, podcast và sách nói. Dịch vụ như Apple Music, Spotify, Pandora và Sirius cung cấp hàng triệu bài hát, chương trình radio cho người dùng.
- Video: Video là một phương tiện quan trọng từ dịch vụ trực tuyến phim và TV như Netflix đến thực tế ảo trong lĩnh vực y tế. Đơn cử như YouTube với hàng tỷ video đã trở thành một trong những trang web phổ biến nhất trên Internet.
- Phương tiện truyền thông xã hội: Twitter, TikTok, Facebook, Instagram, Zalo, LinkedIn, YouTube và Snapchat cho phép người dùng tương tác qua văn bản, ảnh và video, tạo ra cuộc trò chuyện về văn hóa đại chúng, thể thao, tin tức và sự kiện hàng ngày.
- Quảng cáo: Nhà quảng cáo sử dụng các mối quan hệ tiếp thị và không gian quảng cáo trên Internet để tiếp cận người tiêu dùng. Thay vì quảng cáo bật lên, họ tập trung vào nội dung gốc và các phương thức tiếp cận khác.
- Tin tức: Mặc dù phương tiện kỹ thuật số đã thay thế nhiều phương tiện truyền thống, vẫn có nhu cầu đọc tin tức trực tuyến. Các trang web tin tức và tài nguyên như Wikipedia cùng với các thiết bị đọc sách điện tử như Kindle đều đóng vai trò quan trọng trong việc truyền tải thông tin.
3. Các hình thức của Digital Media
3.1. Paid Media
Paid Media là hình thức quảng cáo mà doanh nghiệp trả tiền để xuất hiện trên các kênh truyền thông. Nói cách khác, đây là những nỗ lực tiếp thị mà doanh nghiệp mua để tiếp cận khách hàng tiềm năng. Một chiến lược tiếp thị trả phí tốt có thể dẫn đến sự chuyển đổi tốt hơn và hướng khách hàng mục tiêu đến trang web của doanh nghiệp.
Ví dụ về Paid Media:
- Quảng cáo trên Google: Bạn trả tiền cho Google để hiển thị quảng cáo của mình trên trang kết quả tìm kiếm (SERP) khi người dùng tìm kiếm các từ khóa liên quan đến sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn.
- Quảng cáo trên mạng xã hội: Bạn trả tiền cho Facebook, Instagram, TikTok,... để hiển thị quảng cáo của mình trên trang cá nhân của người dùng hoặc trong feed tin tức.
- Quảng cáo trên các trang web: Bạn trả tiền cho các trang web để hiển thị banner quảng cáo của mình trên trang web của họ.
- Quảng cáo trên video: Bạn trả tiền cho YouTube, TikTok,... để hiển thị quảng cáo video của mình trước, trong hoặc sau video.
- Quảng cáo trên email: Bạn trả tiền cho các dịch vụ email marketing để gửi email quảng cáo đến danh sách email của họ.
Mặc dù phương tiện truyền thông trả phí đòi hỏi một khoản đầu tư, nhưng khi sử dụng đúng cách, nó có thể giúp hiển thị nội dung và thương hiệu trước một lượng lớn người dùng.
3.2. Owned Media
Owned Media là tất cả các kênh truyền thông mà doanh nghiệp hoàn toàn kiểm soát và sở hữu. Đây là những kênh doanh nghiệp có thể tự do tạo nội dung, chia sẻ thông điệp và tương tác với khách hàng mà không phụ thuộc vào bên thứ ba.
Ví dụ về Owned Media:
- Website: Trang web chính thức của công ty, blog doanh nghiệp.
- Mạng xã hội: Các tài khoản trên Facebook, Instagram, TikTok LinkedIn,... do doanh nghiệp quản lý.
- Email marketing: Danh sách email của khách hàng và các chiến dịch email marketing.
- Ứng dụng di động: Ứng dụng do doanh nghiệp phát triển và sở hữu.
- Podcast: Chương trình podcast do doanh nghiệp sản xuất và phát hành.
Tối ưu hóa phương tiện sở hữu thông qua SEO giúp doanh nghiệp dễ dàng xuất hiện khi khách hàng tiềm năng tìm kiếm những thông tin liên quan đến lĩnh vực kinh doanh. Việc tạo ra nhiều phương tiện kỹ thuật số càng nâng cao sự nhận biết thương hiệu và tăng cơ hội xuất hiện trên các trang kết quả của công cụ tìm kiếm.
3.3. Earned Media
Earned Media là một thuật ngữ trong tiếp thị chỉ về sự chú ý (exposure) mà một thương hiệu nhận được một cách tự nhiên, không phải trả tiền trực tiếp. Nói cách khác, đây là những lời khen ngợi, bài viết, chia sẻ, bình luận tích cực về thương hiệu được tạo ra bởi người khác chứ không phải do chính doanh nghiệp tạo ra.
Đây là hình thức chứng thực tốt nhất mà một doanh nghiệp có thể có, giúp phát triển thương hiệu một cách hiệu quả và giảm chi phí thu hút khách hàng. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần liên tục theo dõi và quản lý các phản hồi này, vì doanh nghiệp không kiểm soát hoàn toàn những gì được nói về thương hiệu của mình.
Ví dụ về Earned Media:
- Một bài báo trên báo chí hoặc tạp chí nói về sản phẩm của doanh nghiệp.
- Một blogger nổi tiếng viết bài đánh giá tích cực về dịch vụ của doanh nghiệp.
- Một khách hàng chia sẻ trải nghiệm tích cực về thương hiệu trên mạng xã hội.
- Một trang web uy tín liên kết đến website của doanh nghiệp.
4. Phân biệt Digital Media và Digital Marketing
| Digital Media | Digital Marketing |
|---|---|
| Là các phương tiện truyền thông kỹ thuật số như video, âm thanh, trang web, mạng xã hội và ứng dụng. | Là việc sử dụng các phương tiện kỹ thuật số để tiếp thị và quảng bá sản phẩm, dịch vụ hoặc thương hiệu. |
| Tập trung vào việc tạo, phân phối và tiêu thụ nội dung trên các nền tảng kỹ thuật số. | Tập trung vào việc tạo chiến lược, quảng cáo và tương tác với khách hàng trên các nền tảng kỹ thuật số. |
| Mục tiêu chính là cung cấp thông điệp, giải trí, thông tin, hoặc tạo ra mối quan hệ với người tiêu dùng. | Mục tiêu chính là tăng doanh số bán hàng, tạo ra nhận thức thương hiệu và tương tác tích cực với khách hàng. |
| Có thể không nhất thiết phải liên quan trực tiếp đến việc kinh doanh và bán hàng. | Liên quan chặt chẽ đến các hoạt động tiếp thị và bán hàng, với mục tiêu cuối cùng là tăng cường doanh số và lợi nhuận. |
| Ví dụ: YouTube, Spotify, Facebook, Instagram. | Ví dụ: Google Ads, Facebook Ads, email marketing, SEO. |
5. Ảnh hưởng của Digital Media
Digital Media đã và đang tạo nên những thay đổi mang tính cách mạng trong nhiều ngành công nghiệp truyền thống:
- Báo chí: Sự suy thoái của báo in đã trở thành một xu hướng tất yếu. Nhiều tờ báo lớn đã phải chuyển đổi sang nền tảng báo điện tử để tồn tại và phát triển.
- Xuất bản: Sự phát triển của ebook và nền tảng tự xuất bản đã mở ra nhiều cơ hội mới cho các tác giả và nhà xuất bản.
- Giáo dục: Học trực tuyến và thư viện số ngày càng phổ biến, giúp mọi người tiếp cận kiến thức một cách dễ dàng và tiện lợi hơn.
- Giải trí: Phim kỹ thuật số, âm nhạc kỹ thuật số, trò chơi điện tử,… đã trở thành những hình thức giải trí chủ đạo, thay thế dần cho các hình thức giải trí truyền thống.
6. Lợi ích của Digital Media
Sự phát triển của Digital Media mang đến nhiều lợi ích cho cả cá nhân và doanh nghiệp:
6.1. Đối với cá nhân
- Tiếp cận thông tin nhanh chóng, dễ dàng: Internet là kho tàng thông tin khổng lồ, cập nhật liên tục, giúp mọi người dễ dàng tìm kiếm thông tin về mọi lĩnh vực.
- Kết nối với thế giới: Social Media xóa nhòa khoảng cách địa lý, giúp mọi người kết nối với nhau dễ dàng hơn.
- Giải trí đa dạng: Digital Media cung cấp nhiều hình thức giải trí phong phú, từ xem phim, nghe nhạc, chơi game cho đến đọc sách, lướt web,…
- Học tập mọi lúc, mọi nơi: Học trực tuyến, ebook, các nền tảng chia sẻ kiến thức,… giúp mọi người có thể học tập mọi lúc, mọi nơi.
- Thể hiện bản thân: Blog, vlog, Social Media,… là những công cụ hữu hiệu để mọi người thể hiện cá tính, quan điểm và sở thích của mình.
6.2. Đối với doanh nghiệp
- Mở rộng thị trường, tiếp cận khách hàng toàn cầu: Internet là thị trường tiềm năng khổng lồ, giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng trên toàn thế giới.
- Tăng hiệu quả Marketing: Digital Media cung cấp nhiều công cụ và chiến lược hiệu quả để tiếp cận khách hàng mục tiêu, tăng doanh số bán hàng.
- Giảm chi phí: So với các hình thức Marketing truyền thống, Digital Media thường có chi phí thấp hơn.
- Đo lường kết quả chính xác: Các công cụ phân tích dữ liệu cho phép doanh nghiệp theo dõi, đo lường và đánh giá hiệu quả chiến dịch Marketing một cách chính xác.
7. Thách thức của Digital Media
Bên cạnh những lợi ích to lớn, Digital Media cũng đặt ra nhiều thách thức cần được giải quyết:
Vấn đề bản quyền:
- Sao chép, phân phối trái phép: Việc sao chép và phân phối nội dung kỹ thuật số trái phép diễn ra phổ biến trên Internet, gây thiệt hại cho các chủ sở hữu bản quyền.
- Vi phạm sở hữu trí tuệ: Các tác phẩm sáng tạo trên môi trường kỹ thuật số dễ dàng bị đánh cắp và sử dụng trái phép.
Phân cách kỹ thuật số:
Khoảng cách giữa người có và không có điều kiện tiếp cận công nghệ ngày càng gia tăng. Nhiều người dân ở các nước đang phát triển hoặc vùng sâu vùng xa vẫn chưa có cơ hội tiếp cận Internet và các thiết bị kỹ thuật số, bị bỏ lại phía sau trong cuộc cách mạng kỹ thuật số.
Các vấn đề khác:
- Kiểm duyệt, thông tin sai lệch: Việc kiểm soát thông tin trên Internet là một thách thức lớn đối với các chính phủ và tổ chức. Thông tin sai lệch, tin giả lan truyền nhanh chóng trên mạng xã hội có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
- An ninh mạng: Tội phạm mạng, tấn công mạng,… là những mối đe dọa ngày càng gia tăng trong thời đại kỹ thuật số.
- Tác động tiêu cực đến sức khỏe: Nghiện Internet, rối loạn tâm lý,… là những vấn đề đáng quan ngại liên quan đến việc lạm dụng Digital Media.
8. Những khó khăn trong việc ứng dụng Digital Media trong Marketing
Có một số khó khăn cụ thể mà các doanh nghiệp thường gặp phải khi ứng dụng Digital Media trong chiến lược tiếp thị của doanh nghiệp như:
- Thách thức công nghệ: Sự phức tạp và thay đổi nhanh chóng của công nghệ có thể là một trở ngại lớn. Việc hiểu và áp dụng các công nghệ mới, cũng như theo kịp các xu hướng công nghệ có thể là một thách thức đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp nhỏ với nguồn lực hạn chế.
- Cạnh tranh gay gắt: Sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trên các nền tảng digital media là rất cao. Điều này có nghĩa là để nổi bật và thu hút sự chú ý của khách hàng, các doanh nghiệp cần phải có chiến lược tiếp thị linh hoạt và sáng tạo.
- Quản lý thời gian và nguồn lực: Việc quản lý thời gian và nguồn lực để tạo ra và quản lý nội dung trên các nền tảng digital media có thể là một thách thức. Cần phải có kế hoạch và nguồn lực đủ để duy trì một chiến lược tiếp thị kỹ thuật số hiệu quả.
- Phân tích dữ liệu: Dữ liệu là một phần quan trọng của việc tiếp thị kỹ thuật số, nhưng phân tích và hiểu dữ liệu có thể là một thách thức. Cần có kỹ năng và công cụ phân tích dữ liệu phù hợp để có thể đánh giá hiệu quả của các chiến lược tiếp thị digital media và điều chỉnh chúng nếu cần thiết.
- Bảo mật thông tin: Với việc sử dụng các nền tảng digital media đi kèm với rủi ro về bảo mật thông tin cá nhân của khách hàng. Việc đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin trở thành một ưu tiên quan trọng khi sử dụng digital media trong chiến lược tiếp thị.
9. Xu hướng phát triển của Digital Media
Digital Media đang không ngừng phát triển với tốc độ chóng mặt. Dưới đây là một số xu hướng nổi bật:
- Sự phát triển của thiết bị di động và Mobile Marketing: Smartphone và máy tính bảng ngày càng phổ biến, trở thành thiết bị truy cập Internet chủ yếu của nhiều người. Mobile Marketing đang trở thành lĩnh vực tiềm năng, thu hút đầu tư lớn từ các doanh nghiệp.
- Tăng trưởng của Social Media và Influencer Marketing: Social Media tiếp tục phát triển mạnh mẽ, trở thành kênh giao tiếp, chia sẻ thông tin và tiếp thị quan trọng. Influencer Marketing (tiếp thị qua người ảnh hưởng) ngày càng phổ biến, mang lại hiệu quả cao cho các chiến dịch Marketing.
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), Machine Learning và Big Data: AI, Machine Learning và Big Data đang được ứng dụng rộng rãi trong Digital Media, giúp cá nhân hóa nội dung, tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và nâng cao hiệu quả quảng cáo.
- Phát triển các công nghệ mới: Thực tế ảo (VR), Thực tế tăng cường (AR), Internet vạn vật (IoT),… mở ra nhiều tiềm năng ứng dụng mới trong Digital Media, tạo ra những trải nghiệm số độc đáo và hấp dẫn.
- Xu hướng cá nhân hóa nội dung, trải nghiệm người dùng: Người dùng ngày càng mong muốn nhận được những nội dung và trải nghiệm được cá nhân hóa, phù hợp với sở thích và nhu cầu của họ.
Digital Media và Digital Marketing là hai khái niệm thường bị nhầm lẫn. Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai lĩnh vực này sẽ giúp bạn định hướng nghề nghiệp phù hợp và phát triển bản thân hiệu quả. Hy vọng bài viết hữu ích với bạn và hẹn gặp lại bạn trong các bài viết sau!
Xem thêm:
