Manager là chức danh quen thuộc đóng vai trò quản lý trong doanh nghiệp nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về vai trò, trách nhiệm và những kỹ năng cần thiết để trở thành một nhà quản lý hiệu quả. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan về vị trí Manager từ định nghĩa, phân loại, kỹ năng, đến cơ hội nghề nghiệp và mức lương.
1. Manager là gì?
Manager là người quản lý, người đứng đầu một nhóm, một bộ phận hoặc một tổ chức. Họ thường được gọi là trưởng phòng, quản lý, hay quản lý cấp trung. Nhiệm vụ chính của một Manager là lập kế hoạch, tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động của nhóm/bộ phận/tổ chức để đạt được mục tiêu chung.
Manager đóng vai trò là cầu nối giữa nhân viên và ban giám đốc, đảm bảo thông tin được truyền đạt chính xác và hiệu quả. Họ là người chịu trách nhiệm về hiệu suất làm việc của nhóm/bộ phận mình quản lý, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của nhân viên và tạo động lực cho họ làm việc hiệu quả.
2. Phân loại Manager
Tùy thuộc vào quy mô, cấu trúc và lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp, Manager được phân loại thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là một số loại Manager phổ biến:
Top Manager (Quản lý cấp cao):
- Nhiệm vụ: Tham gia vào quá trình hoạch định chiến lược dài hạn của công ty, đưa ra các quyết định quan trọng ảnh hưởng đến toàn bộ tổ chức.
- Trách nhiệm: Chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động kinh doanh tổng thể của công ty.
- Quyền hạn: Có quyền đưa ra các quyết định quan trọng, ảnh hưởng đến mọi hoạt động của công ty.
Functional Manager (Quản lý chức năng):
- Nhiệm vụ: Quản lý và điều hành một bộ phận chức năng cụ thể trong công ty (ví dụ: Marketing, Nhân sự, Tài chính,...).
- Trách nhiệm: Đảm bảo bộ phận hoạt động hiệu quả, đạt được các mục tiêu đề ra.
- Quyền hạn: Có quyền quyết định trong phạm vi bộ phận mình quản lý.
Supervisory Manager (Quản lý giám sát):
- Nhiệm vụ: Giám sát, quản lý trực tiếp một nhóm nhỏ nhân viên trong một bộ phận.
- Trách nhiệm: Đảm bảo nhóm hoàn thành công việc được giao, hỗ trợ và đào tạo nhân viên.
- Quyền hạn: Có quyền giám sát, hướng dẫn và đánh giá nhân viên trong nhóm.
Line Manager (Quản lý tuyến):
- Nhiệm vụ: Quản lý một quy trình sản xuất hoặc dịch vụ cụ thể.
- Trách nhiệm: Đảm bảo quy trình hoạt động hiệu quả, đạt năng suất cao.
- Quyền hạn: Có quyền quyết định trong phạm vi quy trình mình quản lý.
3. Vai trò của Manager
3.1. Trong doanh nghiệp
- Đảm bảo hoạt động suôn sẻ của tổ chức: Manager chịu trách nhiệm tổ chức, điều phối và kiểm soát các hoạt động của bộ phận/tổ chức mình quản lý, đảm bảo mọi hoạt động diễn ra hiệu quả, đúng tiến độ và theo kế hoạch đã đề ra.
- Đóng góp vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp: Manager đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chiến lược, đề xuất các giải pháp cải tiến, nâng cao hiệu suất làm việc, từ đó góp phần vào sự tăng trưởng và phát triển bền vững của doanh nghiệp.
- Là cầu nối giữa ban lãnh đạo và nhân viên: Manager truyền đạt thông tin, chính sách, mục tiêu của ban lãnh đạo đến nhân viên, đồng thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của nhân viên để phản hồi lên cấp trên, đảm bảo sự kết nối và thông suốt trong nội bộ tổ chức.
3.2. Đối với đội nhóm
- Giám sát và quản lý nhân viên: Manager chịu trách nhiệm phân công công việc, giám sát tiến độ, đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên cấp dưới.
- Dẫn dắt đội nhóm đạt hiệu quả: Manager tạo động lực, truyền cảm hứng, thúc đẩy tinh thần làm việc nhóm, hướng dẫn và hỗ trợ nhân viên để đạt được mục tiêu chung.
- Đào tạo và phát triển nhân viên: Manager tạo điều kiện, hỗ trợ nhân viên phát triển kỹ năng, kiến thức, nâng cao năng lực chuyên môn.
- Đánh giá hiệu quả và hiệu suất làm việc của nhân viên: Manager thường xuyên đánh giá hiệu quả công việc của nhân viên, đưa ra phản hồi, góp ý để giúp nhân viên cải thiện và phát triển.
- Xử lý các vấn đề, xung đột phát sinh: Manager là người đứng ra giải quyết các vấn đề, mâu thuẫn phát sinh trong nội bộ nhóm, đảm bảo môi trường làm việc hòa đồng, hiệu quả.
- Tuyển dụng nhân viên mới: Manager tham gia vào quá trình tuyển dụng, lựa chọn những ứng viên phù hợp với vị trí cần tuyển, bổ sung nhân lực cho đội nhóm.
4. Nhiệm vụ, công việc chính của Manager
Tùy thuộc vào loại hình, quy mô của doanh nghiệp cũng như bộ phận mà Manager quản lý, nhiệm vụ cụ thể của họ sẽ có sự khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung, một Manager thường đảm nhận những nhiệm vụ chính sau:
- Lập kế hoạch: Xây dựng kế hoạch hoạt động ngắn hạn và dài hạn cho bộ phận/nhóm mình quản lý, bao gồm mục tiêu, chiến lược, ngân sách, nguồn lực và tiến độ thực hiện.
- Tổ chức: Phân công công việc cho từng thành viên trong nhóm/bộ phận, cung cấp đầy đủ thông tin, nguồn lực, công cụ cần thiết để họ hoàn thành nhiệm vụ.
- Điều hành: Hướng dẫn, giám sát, hỗ trợ nhân viên trong quá trình thực hiện công việc, đảm bảo công việc được thực hiện đúng tiến độ và đạt hiệu quả mong muốn.
- Kiểm soát: Theo dõi, đánh giá tiến độ và hiệu quả công việc, kịp thời phát hiện những vấn đề, sai sót, đưa ra giải pháp khắc phục và điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp.
- Đào tạo và phát triển nhân viên: Hỗ trợ, đào tạo nhân viên về chuyên môn, kỹ năng, tạo điều kiện cho nhân viên phát triển bản thân và thăng tiến trong công việc.
- Đánh giá hiệu suất nhân viên: Thường xuyên đánh giá hiệu suất làm việc của nhân viên, đưa ra phản hồi, khen thưởng hoặc kỷ luật khi cần thiết.
- Tuyển dụng nhân viên mới: Tham gia vào quá trình tuyển dụng, phỏng vấn và lựa chọn ứng viên phù hợp cho các vị trí trống trong nhóm/bộ phận.
- Báo cáo: Thực hiện báo cáo định kỳ về tình hình hoạt động, kết quả công việc của nhóm/bộ phận cho cấp trên.
5. Kỹ năng cần có của một Manager
Để trở thành một Manager thành công, bạn cần trang bị cho mình cả kỹ năng cứng và kỹ năng mềm. Hai nhóm kỹ năng này bổ trợ cho nhau, giúp bạn quản lý công việc và con người một cách hiệu quả.
5.1. Kỹ năng cứng
- Trình độ chuyên môn: Đây là nền tảng kiến thức chuyên sâu về lĩnh vực mà bạn quản lý. Ví dụ, Marketing Manager cần am hiểu về các chiến dịch Marketing, Sales Manager cần nắm vững kỹ năng bán hàng, HR Manager cần thông thạo luật lao động và quản trị nhân sự,... Bằng cấp, chứng chỉ liên quan (Cử nhân, Thạc sĩ, chứng chỉ chuyên ngành) là minh chứng cho trình độ chuyên môn của bạn.
- Kinh nghiệm làm việc thực tế: Kinh nghiệm là bệ phóng tốt nhất giúp bạn tích lũy kiến thức thực tế, hiểu rõ quy trình làm việc, biết cách xử lý tình huống phát sinh và đưa ra quyết định chính xác. Kinh nghiệm có thể đến từ công việc chính thức, công việc part-time, hoặc các dự án, hoạt động ngoại khóa mà bạn đã tham gia.
5.2. Kỹ năng mềm
- Kỹ năng lãnh đạo: Khả năng truyền cảm hứng, tạo động lực cho đội nhóm, thúc đẩy tinh thần làm việc, khơi dậy tiềm năng của nhân viên. Một nhà lãnh đạo giỏi biết cách ủy quyền hiệu quả, dẫn dắt đội ngũ đến thành công và tạo ra môi trường làm việc tích cực, chuyên nghiệp.
- Kỹ năng giao tiếp: Bao gồm cả kỹ năng giao tiếp bằng lời nói và văn bản. Bạn cần truyền đạt thông tin rõ ràng, dễ hiểu, thuyết phục, lắng nghe tích cực và thấu hiểu người khác. Kỹ năng giao tiếp hiệu quả giúp bạn xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên, cấp trên, khách hàng và đối tác.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề: Mỗi ngày, Manager phải đối mặt với nhiều vấn đề phát sinh. Kỹ năng này giúp bạn bình tĩnh phân tích tình huống, xác định nguyên nhân, tìm kiếm giải pháp tối ưu và đưa ra quyết định hiệu quả để giải quyết vấn đề.
- Kỹ năng phân tích: Đây là khả năng thu thập, xử lý, phân tích thông tin, đánh giá tình hình một cách khách quan và logic để đưa ra quyết định sáng suốt, dựa trên cơ sở dữ liệu và phân tích chứ không phải cảm tính.
- Kỹ năng quản lý thời gian: Công việc của Manager thường rất bận rộn, đòi hỏi bạn phải biết cách quản lý thời gian hiệu quả. Bạn cần sắp xếp công việc theo thứ tự ưu tiên, lên kế hoạch làm việc khoa học, và sử dụng các công cụ hỗ trợ để tối ưu hóa thời gian.
- Kỹ năng xây dựng mối quan hệ: Xây dựng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh là chìa khóa để Manager thành công. Kỹ năng này giúp bạn tạo dựng mạng lưới quan hệ rộng rãi, hỗ trợ cho công việc và sự nghiệp của bạn.
- Khả năng chịu áp lực: Công việc quản lý thường đi kèm với áp lực cao. Bạn cần có khả năng giữ bình tĩnh, tập trung và đưa ra quyết định sáng suốt trong những tình huống căng thẳng.
- Tư duy chiến lược: Đây là khả năng nhìn nhận bức tranh toàn cảnh, dự đoán xu hướng, và đề xuất chiến lược, giải pháp dài hạn cho sự phát triển của nhóm/bộ phận/tổ chức.
Sự công bằng, tôn trọng người khác: Một Manager thành công là người đối xử công bằng, tôn trọng mọi người, tạo dựng môi trường làm việc tích cực, thúc đẩy sự hợp tác và gắn kết trong đội nhóm.
6. Phân biệt Manager và Leader
Mặc dù trong nhiều trường hợp, Manager và Leader có thể thay thế hoặc bổ trợ cho nhau, nhưng bản chất hai vị trí này có sự khác biệt rõ ràng. Vẫn có nhiều tranh luận về ranh giới giữa hai vai trò này và trong thực tế, trách nhiệm của Manager và Leader có thể chồng chéo lên nhau.
Tuy nhiên, hiểu rõ sự khác biệt giữa Manager và Leader sẽ giúp bạn định hướng rõ ràng hơn về con đường phát triển sự nghiệp của mình:
| Tiêu chí | Manager | Leader |
| Nhiệm vụ | Manager có nhiệm vụ quản lý, giám sát, đốc thúc nhân viên thực hiện theo đúng ý tưởng của người lãnh đạo đưa ra. | Leader có nhiệm vụ nghĩ ra ý tưởng, đưa ra những ý tưởng mới dựa trên sự phát triển và kế hoạch hoạt động của tổ chức cũng như định hướng phát triển nhân sự. |
| Tầm nhìn | Ngắn hạn do họ thường tập trung vào việc thực hiện ý tưởng của người lãnh đạo tại thời điểm hiện tại và quan tâm đến việc kết quả hiện tại. | Dài hạn do là người đứng đầu có nhiệm vụ của vị trí đó là định hướng và phát triển cho doanh nghiệp. |
| Phong cách | Manager là người giám sát, kiểm soát mọi việc theo cách kỹ luật, khuôn phép và theo đúng tiến độ mà kế hoạch đề ra. | Leader là người động viên cũng như củng cố niềm tin của nhân viên. Leader phải tạo cho nhân viên tinh thần làm việc tràn đầy. |
| Tính chất | Manager là người lãnh đạo của một bộ phận chuyên môn, do đó họ có vai trò dẫn dắt đội nhóm của mình thực hiện công việc đạt hiệu quả. | Leader là người chịu trách nhiệm xác lập phương hướng và xây dựng kế hoạch cụ thể, tạo động lực cũng như truyền cảm hứng cho các thành viên trong nhóm hoàn thành tốt công việc được giao. |
Như vậy, Manager tập trung vào quản lý, giám sát hoạt động, đảm bảo mọi việc diễn ra theo đúng kế hoạch, quy định. Còm Leader tập trung vào dẫn dắt, truyền cảm hứng, tạo động lực, thúc đẩy sự thay đổi và phát triển.
7. Thách thức đối với Manager
Trong bối cảnh kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, thị trường lao động biến động không ngừng, Manager phải đối mặt với nhiều thách thức mới, đòi hỏi họ phải liên tục thích nghi, học hỏi và nâng cao năng lực bản thân. Một số thách thức điển hình bao gồm:
- Quản lý nhân viên thuộc nhiều thế hệ khác nhau: Mỗi thế hệ (Gen X, Gen Y, Gen Z) có những đặc điểm, giá trị, phong cách làm việc khác nhau. Manager cần hiểu rõ sự khác biệt này để có thể quản lý, giao tiếp và tạo động lực cho từng thế hệ nhân viên một cách hiệu quả.
- Thích ứng với sự thay đổi của thị trường lao động: Thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, xuất hiện nhiều ngành nghề mới, mô hình làm việc linh hoạt,... Manager cần cập nhật kiến thức, kỹ năng mới, linh hoạt trong cách quản lý để thích ứng với những thay đổi này.
- Áp lực cạnh tranh: Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh khốc liệt, Manager phải đối mặt với áp lực về hiệu quả công việc, doanh số, lợi nhuận,... Họ cần có khả năng chịu áp lực tốt, đưa ra quyết định sáng suốt và dẫn dắt đội ngũ vượt qua khó khăn.Phát triển kỹ năng lãnh đạo: Lãnh đạo không chỉ là quản lý, mà còn là khả năng truyền cảm hứng, tạo động lực, thúc đẩy sự sáng tạo và phát triển của đội ngũ. Manager cần không ngừng học hỏi, trau dồi kỹ năng lãnh đạo để thích ứng với yêu cầu ngày càng cao của công việc.
- Ứng dụng công nghệ: Công nghệ đang thay đổi cách thức chúng ta làm việc. Manager cần chủ động tìm hiểu, ứng dụng công nghệ vào quản lý, nâng cao hiệu quả công việc và tối ưu hóa quy trình.
8. Cơ hội nghề nghiệp và mức lương
Với vai trò quan trọng trong doanh nghiệp, vị trí Manager mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp hấp dẫn:
- Thăng tiến lên vị trí cao hơn: Manager có năng lực và kinh nghiệm có thể thăng tiến lên các vị trí quản lý cấp cao hơn như Giám đốc, CEO,... trong cùng công ty hoặc chuyển sang công ty khác.
- Mở rộng sang lĩnh vực khác: Kinh nghiệm quản lý có thể được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Manager có thể chuyển sang quản lý một bộ phận khác, tham gia dự án mới, hoặc chuyển sang lĩnh vực kinh doanh mới.
- Khởi nghiệp, tự kinh doanh: Kinh nghiệm và kỹ năng quản lý là nền tảng vững chắc để Manager khởi nghiệp, tự kinh doanh, trở thành ông chủ của chính mình.Mức lương của Manager phụ thuộc vào nhiều yếu tố như ngành nghề, quy mô công ty, kinh nghiệm, năng lực, vị trí địa lý,... Tuy nhiên, nhìn chung, Manager là một vị trí có mức lương khá cao so với mặt bằng chung.
Theo trang VietnamWorks, mức lương cơ bản trung bình của Manager tại Việt Nam hiện nay dao động trong khoảng 34.500.000 đồng/tháng. Ngoài ra, Manager còn có thể nhận được các khoản thưởng, phụ cấp hấp dẫn khác.
9. Các câu hỏi liên quan
9.1. Làm thế nào để trở thành một Manager giỏi?
Để trở thành một Manager giỏi, bạn cần:
- Nắm vững kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm thực tế: Xây dựng nền tảng kiến thức vững chắc về lĩnh vực bạn quản lý, tích lũy kinh nghiệm qua các dự án, hoạt động thực tế.
- Phát triển kỹ năng mềm: Rèn luyện các kỹ năng lãnh đạo, giao tiếp, giải quyết vấn đề, phân tích, quản lý thời gian,...
- Luôn chủ động học hỏi và phát triển bản thân: Cập nhật kiến thức, xu hướng mới, tham gia các khóa đào tạo, hội thảo để nâng cao năng lực.
- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp: Gắn kết với đồng nghiệp, cấp trên, mở rộng mạng lưới quan hệ trong ngành.
- Luôn giữ thái độ tích cực, chủ động và trách nhiệm trong công việc.
9.2. Những sai lầm thường gặp của Manager là gì?
Những sai lầm mà một Manager thường gặp phải:
- Thiếu kỹ năng lãnh đạo: Không biết cách truyền cảm hứng, tạo động lực cho đội nhóm.
- Giao tiếp kém hiệu quả: Không truyền đạt thông tin rõ ràng, lắng nghe nhân viên.
- Thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề: Lúng túng, bối rối khi xử lý các vấn đề phát sinh.
- Quản lý thời gian kém: Không sắp xếp công việc khoa học, dẫn đến trễ deadline, ảnh hưởng đến tiến độ chung.
- Thiên vị, không công bằng: Đối xử không công bằng với nhân viên, gây mất đoàn kết nội bộ.
9.3. Nên học ngành gì để trở thành Manager?
Không có ngành học cụ thể nào để trở thành Manager. Tùy thuộc vào lĩnh vực bạn muốn quản lý, bạn có thể lựa chọn ngành học phù hợp. Ví dụ:
- Quản lý Marketing: Marketing, Quản trị kinh doanh, Truyền thông,...
- Quản lý Nhân sự: Quản trị nhân lực, Luật, Tâm lý học,...
- Quản lý Tài chính: Tài chính, Kế toán, Kiểm toán,...
Quan trọng nhất là bạn cần có đam mê, năng lực và không ngừng nỗ lực để phát triển bản thân.
Để trở thành một Manager hiệu quả, bạn cần trang bị cho mình cả kiến thức chuyên môn, kỹ năng cứng và kỹ năng mềm cần thiết. Bên cạnh đó, sự nhạy bén, linh hoạt, khả năng thích ứng với thay đổi và tinh thần cầu tiến cũng là những yếu tố quan trọng giúp bạn vượt qua thách thức và gặt hái thành công trong vai trò quản lý.
Xem thêm:
